Joost 300

ACA-advocaat Joost Haest signaleert in zijn column in Cobouw dat er steeds vaker onder inschrijvers wordt gemord over de uitvoering van een raamovereenkomst.

Hij refereert aan een zaak over werkzaamheden die werden verstrekt aan een derde maar die behoorden tot de scope van de raamovereenkomst. Deze zaak werd gevoerd in Kort Geding voor de rechtbank Haarlem, uitspraak op 6 juni 2019.

Werkzaamheden die tot de scope behoren van de raamovereenkomst, mogen niet vrijelijk worden verstrekt aan andere partijen dan de raamcontractant. Dat is een algemeen uitgangspunt dat in de praktijk breed onderschreven wordt. Zie bijvoorbeeld publicaties van CROW (de opsteller en beheerder van de RAW raamovereenkomst) en Pianoo (een overheidswebsite over aanbesteden). Maar in de praktijk wordt aan dit uitgangspunt ontzettend veel gemorreld. Werkzaamheden uit de scope van raamovereenkomsten worden bij de vleet vergeven aan andere partijen dan de raamcontractant. In een recent kort geding heeft de Voorzieningenrechter te Haarlem in hele stevige bewoordingen geoordeeld dat dit niet is toegestaan.

Opdrachtgever stelde zich op het standpunt dat sprake zou zijn van contractsvrijheid omdat opdrachtgever niet gehouden is bepaalde werkzaamheden uit de scope van de raamovereenkomst daadwerkelijk te gunnen aan de raamcontractant. En daarnaast stelde opdrachtgever dat de hoeveelheden uit de raamovereenkomst fictief zijn, zodat daaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Ter zitting werd daar nog aan toegevoegd dat opdrachtgever eigenlijk gewoon vond dat de prijs per eenheid van de raamcontractant voor de desbetreffende werkzaamheden veel te hoog was. Andere aannemers waren bereid de werkzaamheden uit te voeren voor 1/3 of de helft van de prijs. En tot slot stelde opdrachtgever nog dat de aannemer haar verplichtingen ten aanzien van de desbetreffende werkzaamheden niet deugdelijk was nagekomen, zodat ook op die grond de werkzaamheden aan een derde gegund mochten worden.

De Voorzieningenrechter oordeelde dat er inderdaad geen verplichting bestaat bepaalde werkzaamheden uit de scope van de raamovereenkomst te verstrekken aan de raamcontractant. Dat is nu eenmaal inherent aan een raamovereenkomst. Maar als de werkzaamheden uit de scope wél worden verstrekt, dan mogen de werkzaamheden alleen verstrekt worden aan de raamcontractant. Een andere opvatting is volgens de Voorzieningenrechter “regelrecht in strijd met algemene beginselen van aanbestedingsrecht, in het bijzonder artikel 2:140 Aanbestedingswet”. Maart het is ook in strijd met algemene beginselen van verbintenissenrecht omdat partijen nu eenmaal een contractuele relatie hebben door de gesloten raamovereenkomst.

Dat de prijs per eenheid naar de mening van opdrachtgever te hoog was had opdrachtgever zich bij het sluiten van de raamovereenkomst moeten bedenken. Eens te meer omdat hier sprake was van een RAW raamovereenkomst waarvoor in artikel 01.01.07 van de Standaard RAW bepalingen een duidelijk controlesysteem is opgenomen ten aanzien van de beoordeling van de prijzen per eenheid uit de inschrijfstaat dat doorlopen wordt voorafgaand aan definitieve gunning. Dat de desbetreffende werkzaamheden bij een eerdere deelopdracht wel waren opgedragen aan de raamcontractant (en betaald), en het feit dat een raamcontractant op een andere perceel zijn veel te lage prijs per eenheid niet mocht aanpassen van opdrachtgever (want die prijs per eenheid was volgens opdrachtgever nu eenmaal overeengekomen), sprak natuurlijk ook bepaald niet in het voordeel van opdrachtgever. Daar kwam overigens nog bij dat de raamcontractant de prijsverschillen met andere aannemers vrij eenvoudig kon verklaren.  

De gestelde tekortkomingen ten aanzien van de uitvoering van de werkzaamheden werden resoluut van tafel geveegd. Er werden door opdrachtgever (slechts) twee erg onduidelijke zwart wit foto’s overgelegd waarmee de tekortkomingen niet werden aangetoond. Een door opdrachtgever ingediend rapport liet verder juist zien dat de kwaliteit van de werkzaamheden door de raamcontractant uitstekend was. Verder ontbrak een ingebrekestelling waardoor de raamcontractant niet verzuim verkeerde.  De Voorzieningenrechter verbood opdrachtgever in een mondeling vonnis dan ook de werkzaamheden uit de scope van de raamovereenkomst op te dragen aan een derde. Het mondelinge vonnis is vervolgens vastgelegd in een erg kort, maar wel zeer duidelijk vonnis.

Joost Haest
Severijn Hulshof Advocaten

In Memoriam: mr. Henk de Koning
Op 13 september bereikte ons het droeve bericht dat mr. Henk de Koning is overleden. Henk was al een tijdje ziek, maar werkte dapper door, want hij was bijzonder plichtsgetrouw en hij wilde zijn plichten niet verzaken. Anderhalve week geleden verzorgde hij nog de stukken voor onze bestuursvergadering van 8 september.

Lees meer

Social return blijvertje, maar stop met lappendeken van regelingen
Het ACA GWG nam op 29 maart jl. deel aan het Aanbestedingscongres. 3 instituten het Aanbestedingscentrum Techniek Nederland, Aanbestedingsinstituut Bouw & Infra en ons eigen Adviescentrum Aanbestedingen ‘Grond, Wegen en Groen’ stonden stil bij trends rondom social return om deze (nog) beter te laten renderen.

Lees meer

Voorschrijven werkmaterieel in strijd met RAW-systematiek
Enige tijd geleden ontving het Advies Centrum Aanbestedingen GWG (ACA GWG) van een ondernemer een klacht met betrekking tot een door een gemeente uitgeschreven aanbesteding voor een raamovereenkomst voor het vellen en rooien van bomen op basis van een RAW bestek. 

Lees meer

Stapeling van kerncompetenties veroordeeld
Met succes is het ACA opgekomen in een zaak waarin de aanbesteder uitging van een stapeling van referentiewerken. De meeste aanbestedingsklachten die bij het Adviescentrum Aanbestedingen GWG (ACA GWG) binnenkomen, blijven zien op disproportionele eisen. Het stapelen van eisen ten aanzien van referentiewerken is daarbij een veel terugkerende klacht.

Lees meer

Brochure

ACA GWG brochure1 small
Bekijk onze brochure hier.

Meldlijn

  • 0318 – 544905